W XIII wieku
Berlin otrzymał prawa miejskie, a swoją
historię zaczął jako bliźniacze miasto osady handlowej Cölln. Wraz z upływem czasu zyskiwał na znaczeniu jako miasto
rezydenckie. Wówczas to z rąk ówczesnych twórców zaczęły
powstać ciekawe i ważne dla miasta obiekty takie jak:
budynek Reichstagu, Zamek Charlottenburg, Stary Arsenal czy w końcu Brama
Brandenburska. Na przestrzeni dziejów miasto bogaciło się. Od roku 1709 było stolicą Prus, a na początku XX stulecia europejską stolica dekadencji, wolnej sztuki i swobody seksualnej. W czasie II Wojny Światowej Berlin był stolicą III Rzeszy, a po niej przeżył okupacje aliancką. W roku 1961 w wyniku narastającej zimnej wojny został podzielony murem, który runął 28 lat później (w pamiętnym roku przełomu 1989).
Dzisiejszy Berlin
(foty)
to stolica i siedziba rządu Republiki Federalnej Niemiec (Bundesrepublik Deutschland). To znaczące, duże i nowoczesne miasto Europy, wielu nacji, przyjazne i otwarte, które
oferuje wiele ciekawych atrakcji związanych z historią, kulturą i
architekturą. Każdy, nawet wymagający turysta znajdzie tutaj coś ciekawego dla siebie. Zwiedzanie miasta z uwagi na znaczne odległości zawsze można wesprzeć wykorzystaniem środków komunikacji
publicznej VBB ("Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg", które jest stowarzyszeniem 42 publicznych i prywatnych firm transportowych w Berlinie i Brandenburgii) tj. metrem, autobusami i tramwajami, albo też zdecydować się na nieco inna formę zwiedzania jaką jest np. rower.
Umiejscowiony jest tutaj również port śródlądowy połączony kanałami z Odrą, Łabą i Renem.
Zarówno jeśli chodzi o VBB jak i rower mamy sporo argumentów za.
Rower - rzeczywiście jest gdzie popedałować. Berlin oferuje blisko 900 km ścieżek rowerowych przecinających miasto, a przy tym niemal równą powierzchnię. Ścieżki rowerowe są prawie wszędzie, a tam gdzie ich nie ma, są szerokie chodniki, albo ostatecznie można jechać pasem dla autobusów. Wszystko to sprawia, że zwiedzanie rowerem należy do rekreacyjnych przyjemności i nie wymaga od nas większego wysiłku fizycznego. Wypożyczenie roweru to koszt w granicach 10 € za dobę. (Bike Rental)
W samym mieście działa metro (U-Bahn) 9 linii, oraz kolejka podmiejska (S-Bahn) 15 linii na 330 km długiej sieci regionalnych (ozn. białe S na zielonym tle). Berlińskie metro ma 170 stacji, które połączone są siecią o długość blisko 152 km, a 80% kolejki znajduje się pod ziemią. Rocznie przewozi około 400
mln pasażerów, a cały system zarządzany i
prowadzony jest przez BVG (Berliner Verkehrsbetriebe).
Mapka U-bahn, S-bahn na stronce BVG (http://www.s-bahn-berlin.de/pdf/VBB-Liniennetz.pdf)
Berlin jest podzielony na strefy A, B i C.
Strefa A: wewnętrzna Berlina włącznie pierścień miejskiego kolejowego
Strefa B: na zewnątrz pierścienia miejskiego kolejowego do granicy miasta
Strefa C: Greater Berlin (powierzchnia ok. 15 km wokół państwa Berlina.), w tym miasta Poczdam
Strefa A: wewnętrzna Berlina włącznie pierścień miejskiego kolejowego
Strefa B: na zewnątrz pierścienia miejskiego kolejowego do granicy miasta
Strefa C: Greater Berlin (powierzchnia ok. 15 km wokół państwa Berlina.), w tym miasta Poczdam
Aby uzyskać korzystniejsze ceny na przejazdy komunikacji miejskiej oraz atrakcje turystyczne trzeba nabyć kartę miejską, która występuje w różnych wariantach czasowych i strefowych. Dzięki niej można zwiedzić większość atrakcji stolicy Niemiec w atrakcyjniejsej cenie.
Berlin_CityTourCard (http://www.bvg.de/index.php/en/17180/name/Berlin+CityTourCard.html) to
połączenie biletu komunikacji miejskiej z prawem do zniżek
(15%-50%) do ponad 50 atrakcji turystycznych w całym Berlinie.
Np. karnet obejmujący strefy ABC umożliwia dorosłej osobie przejazdy z
trójką dzieci w wieku do 14 lat bez dodatkowych opłat.
W bogatszej wersji możemy nabyć:
Berlin_WelcomeCard (http://www.bvg.de/index.php/de/123183/name/Berlin+WelcomeCard.html) upoważnia do bezpłatnego korzystania z całej sieci transportu publicznego i do obniżonej ceny wstępu do ponad 130 miejsc. Dodatkowo do wymienionych karnetów dołączany jest podręczny przewodnik po miejscach objętych zniżką i plan miasta. (on-line)
Dla przykładu kilka cen najpopularniejszych biletów (w zależności od wybranej strefy miasta):
Ceny w EUR | Rodzaj biletu / karty (Tarifübersicht) | A | B | C | AB | BC | ABC | |
k a r n e t |
Berlin CityTourCard (48 Stunden) | 16,90 | 18,90 | |||||
Berlin CityTourCard (72 Stunden) | 22,90 | 24,90 | ||||||
Berlin CityTourCard (5 Tage) | 29,90 | 34,90 | ||||||
Berlin WelcomeCard (48 Stunden) | 18,50 | 20,50 | ||||||
Berlin WelcomeCard (72 Stunden) | 24,50 | 26,50 | ||||||
Berlin WelcomeCard (5 Tage) | 31,50 | 36,50 | ||||||
Kurzstrecke | b i l e t |
na krótką trasę | 1,50 | 1,50 | 1,50 | |||
Ermäßigungstarif | na krótką trasę ulgowy | 1,20 | 1,20 | 1,20 | ||||
Einzelfahrschein | jednoprzejazdowy | 2,40 | 2,90 | 3,20 | ||||
Ermäßigungstarif | jednoprzejazdowy ulgowy | 1,60 | 2,00 | 2,30 | ||||
Tageskarte | jednodniowy | 6,70 | 7,00 | 7,20 | ||||
Ermäßigungstarif | jednodniowy ulgowy | 4,70 | 5,10 | 5,30 | ||||
Gruppentageskarte für Schüler (Preis pro Person) | jednodniowy grupa studentów (za osobę) | 3,10 | 3,20 |
Info BVG: zakup biletów (http://www.bvg.de/index.php/en/17181/name/Fares+Overview.html), a biletomaty w mieście "znają" język Polski :-) Na stronce S-Bahn jest pełne szczególowe zestawienie cen biletów http://www.s-bahn-berlin.de/aboundtickets/tarifuebersicht.htm (link)
W automatach można płacić gotówką lub kartą (mnie na stacji metra niewiedzieć czemu, ani debetowa Visa ING, ani kredytowa City Handlowy nie zadziałały) :-(.
Wsród turystów popularne są
przejazdy autobusami linii 100 i 200, które objeżdżają wszystkie
najważniejsze atrakcje miasta. Przykladowa trasówka BUS 200 (http://www.bvg.de/index.php/de/9464/name/Verkehrsmeldungen.html)
Pierwsze bardzo ciekawe miejsce, z który się spotykam to Berlin Hauptbahnhof – drugi co do wielkości dworzec w Europie (po Dworcu Głównym w Lipsku). Nowoczesny
budynek na Europaplatz został zaprojektowany przez Meinharda von
Gerkana. Wygląda naprawdę interesująco. Warto go zwiedzić jak się już tutaj dotrze. Stąd można dostać się praktycznie wszędzie.
Po odwiedzeniu punktu informacji turystycznej, który znajduje się na dworcu, doładowałem telefon, uzyskałem info jak dojechać do hostelu (wydrukowano mi mapkę połączenia) i pozbierałem bezpłatne ulotki informacyjne, które mnie zainteresowały.
Wg mapki trzeba wsiąść do: - BUS 245 (9-11 min), - TRAM M10 (5 min), - pokonać drogę pieszo 7 min.
Wszystko się zgadza docieram do Lettestr. 7, Prenzlauer Berg, gdzie znajduje się hostel Lette'm Sleep Berlin. Przytulne tanie zakwaterowanie w Berlinie, no i sporo gości to Polacy. Język polski słychać także pośród obsługi.
Kwestie komunikacji: środków transportu, stref i biletów, oraz zakwaterowania itd mamy ogarniętą, zatem trzeba rozglądnąć się za planem zwiedzania. Z uwagi na krótki jednodniowy pobyt ciężko się na coś zdecydować. Co wpisać na obowiązkową listę a z czego zrezygnować. Można skorzystać z gotowych już rozwiązań, a można wysilić się i stworzyć swój plan spełniający własne oczekiwania.
Po odwiedzeniu punktu informacji turystycznej, który znajduje się na dworcu, doładowałem telefon, uzyskałem info jak dojechać do hostelu (wydrukowano mi mapkę połączenia) i pozbierałem bezpłatne ulotki informacyjne, które mnie zainteresowały.
Wg mapki trzeba wsiąść do: - BUS 245 (9-11 min), - TRAM M10 (5 min), - pokonać drogę pieszo 7 min.
Wszystko się zgadza docieram do Lettestr. 7, Prenzlauer Berg, gdzie znajduje się hostel Lette'm Sleep Berlin. Przytulne tanie zakwaterowanie w Berlinie, no i sporo gości to Polacy. Język polski słychać także pośród obsługi.
Kwestie komunikacji: środków transportu, stref i biletów, oraz zakwaterowania itd mamy ogarniętą, zatem trzeba rozglądnąć się za planem zwiedzania. Z uwagi na krótki jednodniowy pobyt ciężko się na coś zdecydować. Co wpisać na obowiązkową listę a z czego zrezygnować. Można skorzystać z gotowych już rozwiązań, a można wysilić się i stworzyć swój plan spełniający własne oczekiwania.
Najważniejsze muzea i galerie Berlina to; Ägyptisches Museum, Akademie der Künste, Alte Nationalgalerie, Bauhaus-Archiv, Bodemuseum, Dahlem Museum, Deutsches Historisches Museum, Haus am Checkpoint Charie, Muzeum Pergameńskie, Naturmuseum, Neue Nationalgalerie, Schloß Charlottenburg, Zitadelle Spandau. Do tego dochodzą inne równie atrakcyjne miejsca do zobaczenia. W Berlnie zdecydowanie wybór jest bardzo trudny.
Do najczęstrzych skojarzeń z Berlinem należą miedzy innymi Brama Brandenburska. Tutaj właśnie rozpoczynam wieczorne zwiedzanie miasta. Przyjęta opcja zwiedzania - "gdzie poniesie".
Brandenburger Tor Budowla Brama Brandenburska pochodzi z
końca XVIII w. Konstrukcja ma 26 m wysokości, 65,5
m szerokości i głębokości 11 m. Zwieńczenie Bramy stanowi 5 metrowa miedziana rzeźba przedstawiająca uskrzydloną boginię zwycięstwa, która kieruje kwadrygę do miasta. Brama Brandenburska stoi w centrum miasta, u wylotu ulicy Unter den
Linden. Budowa muru berlińskiego spowodowała, że brama stanęła
na środku obszaru granicznego i nie można było jej przekroczyć, Tylko nieliczni dygnitarze NRD mogli ją podziwiać. Jak podają liczne źródła trafne było ówczesne spostrzeżenie prezydenta Niemiec (Richarda von Weizsäckera) Jak długo Brama Brandenburska pozostanie zamknięta, tak długo sprawa Niemiec zostanie otwarta. W roku 1989 wraz z upadkiem muru, odbyło się uroczyste otwarcie
Bramy Brandenburskiej, którą stała się symbolem Berlina, symbolem zjednoczenia Niemiec.
Potsdamer Platz (Plac Poczdamski) Podczas podziału Berlina, obszar ten znalazł się na granicy Wschodu i Zachodu, dlatego natychmiast się wyludnił. Po zjednoczeniu Niemiec plac postanowiono przekształcić w nowoczesną przestrzeń co udało się w zrealizować roku 1995. Teren podzielono na 4 cześci, a plan urbanistyczny Placu Poczdamskiego stworzył słynny architekt Renzo Piano (między innymi współtwórca Centrum Pompidou w Paryżu). Najbardziej znaną budowlą na tym obszarze jest Sony Center. Konstrukcja o elewacji ze stali i szkła, z charakterystycznym dachem, który o zmroku zaczyna świecić, zmieniając barwy. W kompleks ten została wbudowana pozostałość po dawnym Hotelu Esplanade. Potsdamer Platz jest popularnym miejscem zakupów oraz stanowi centrum rozrywkowe Berlina.
Inne atrakcje miasta:
Mur Berliński (Berliner Mauer) W mieście można odnaleźć pozostałości muru berlińskiego, który to w latach 1961-1989 skutecznie oddzielał Berlin Wschodni od Zachodniego. W dzielnicy Mitte zachowały się trzy fragmenty jednego z najbardziej znanych symboli zimnej wojny i podziału Niemiec. Najdłuższe z nich stoją przy Bernauer Straße i Niederkirchnerstraße (na obszarze wystawy Topografia Terroru). Z 302 wieżyczek strażniczych muru do dziś przetrwało tylko pięć. Przy najdłuższym zachowanym fragmencie dawnego muru (wzdłuż Bernauer Straße) stworzono stałą wystawę plenerową w 4 językach (Ścieżka Pamięci Muru Berlińskiego "Geschichtsmeile Berliner Mauer". Składa się ona z 21 tablic informacyjnych, zawierających zdjęcia oraz teksty upamiętniające zdarzenia, które zaszły w danym miejscu (informacje na temat udanych lub nieudanych ucieczek).
Checkpoint Charlie W okresie zimnej wojny (od roku 1961) na skrzyżowaniu ulic
Friedrichstraße z Zimmerstraße mieściło się jedno z najbardziej
znanych przejść granicznych między NRD a Berlinem Zachodnim, przeznaczone tylko dla cudzoziemców (turystów i personelu
dyplomatycznego). Po stronie NRD oficjalnie przejście nazywało się
Zimmerstraße, gdzie odbywała się drobiazgowa kontrola. Przejście graniczne w samym
centrum Berlina zostało zamknięte w roku 1990. Współcześnie ten symbol zimnej wojny stanowi niebywałą atrakcje turystyczną. Tutaj znajduje się też Muzeum Muru Berlińskiego
(wstęp płatny) oraz symboliczny punkt kontroli granicznej. Dojazd: U6, stacja
Kochstraße.
Pomnik Pomordowanych Żydów w Europie
(Denkmal für die ermordeten Juden Europas, Holocaust-Mahnmal) znajduje sie w poblizu Bramy Brandenburskiej. Wybudowany w latach
2003–2005, na powierzchni
przekraczającej 19.000 m2 monument składa się z
2711 betonowych bloków-steli ustawionych w równoległych szeregach, a najwyższe z nich mają 4,7 m wysokości. Pomnik upamiętnia zagładę Żydów
podczas II wojny światowej. Pod monumentem znajduje
się podziemne muzeum, które dokumentuje zagładę Żydów i kryje w
sobie listę nazwisk znanych ofiar Holokaustu. (zwiedzanie free).
Unter den Linden Główna ulica
Berlina w dosłownym tłumaczeniu „Aleja pod lipami”. Swoją
nazwę zawdzięcza lipom rosnącym po obydwu stronach, a także centralnym
jej pasie.
Unter den Linden to jedna z najpiękniejszych alei miasta
rozciąga się od Bramy Brandenburskiej
do Wyspy Muzeów. Stoją przy
niej słynne budynki takie jak: Niemieckie Muzeum Historyczne, Katedra Berlińska, Uniwersytet Humboldta, Pałac Wilhelma I, Opera Państwowa
oraz liczne ambasady.
Boulevard der Stars to berlińska 320 metrowa "Aleję Gwiazd". Stanowi ją czerwony dywan z żywicy z wmontowanymi gwiazdami przedstawiającymi sławnych
ludzi filmu, a mieści się przy Potsdamer Straße (pomiędzy Placem
Poczdamskim a Ben-Gurion-Straße). Aleja Gwiazd została
oddana w roku 2010, a można tu odnaleźć gwiazdę między innymi: Marleny Dietrich.
Park Großer Tiergarten znajduje się jeden z największych parków miejskich w Berlinie i to w centrum zajmując powierzchnie 210 hektarów. Został on stworzony w XVI w., by
służyć jako tereny łowieckie dla króla, a dopiero po dwóch stuleciach
został udostępniony dla ogółu. W środkowej części parku, na placu
Große Stern "Wieka Gwiazda", stoi Siegessäule "Kolumna Zwycięstwa", upamiętniająca zwycięstwa
Prus w wojnach z Austrią, Danią i Francją. Wewnątrz kolumny
znajduje się 285 stopni, które prowadzą na platformę widokową położoną na wysokości ponad 50 m. W otaczającej nas zieleni odnajdziemy 23 km ścieżek otoczonych różnorodną roślinnością, stawy, a także ogród zoologiczny. .
Alexanderplatz nazywany przez berlińczyków poprostu Alex, to centralny węzeł komunikacyjny we
wschodniej części Berlina. Alexanderplatz
jest popularnym miejscem spotkań młodzieży i turystów, a został tak nazwany od imienia niecodziennego gościa, który odwiedził to miejsce w roku 1805 cara Rosji - Aleksandra I. To tutaj znajdują się takie atrakcje jak: Zegar Światowy Urania (Urania-Weltzeituhr) wskazujący godzinę
na całym świecie czy Fontanna Przyjaźni (Brunnen der Völkerfreundschaft). Na wschód od
placu zlokalizowana jest wieża telewizyjna (Fernsehturm).
Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche) to świątynia ewangelicka wzniesiona w roku 1895 na polecenie Cesarza Wilhelma II, który pragnął stworzyć religijne miejsce pamięci swojego dziadka Wilhelma I. Styl neoromański jaki przybrała światynia szybko zyskał popularność i rozprzestrzenił w całych Niemczech. Niestety Kościól został zniszczony podczas II wojny światowej. Obok wybudowano nową już nowoczesną szklaną świątynię wraz z dzwonnicą i kaplicą. Poświęcenia dokonano w roku 1961, a ruinę głównej wieży pozostawiono jako symbol antywojenny (tzw. Hala Pamięci).
Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche) to świątynia ewangelicka wzniesiona w roku 1895 na polecenie Cesarza Wilhelma II, który pragnął stworzyć religijne miejsce pamięci swojego dziadka Wilhelma I. Styl neoromański jaki przybrała światynia szybko zyskał popularność i rozprzestrzenił w całych Niemczech. Niestety Kościól został zniszczony podczas II wojny światowej. Obok wybudowano nową już nowoczesną szklaną świątynię wraz z dzwonnicą i kaplicą. Poświęcenia dokonano w roku 1961, a ruinę głównej wieży pozostawiono jako symbol antywojenny (tzw. Hala Pamięci).
Most Zamkowy (Schloßbrücke) i Plac
Zamkowy (Schloßplatz)
Most zbudowany został na miejscu wcześniejszego Mostu
Psów. Zdobią go marmurowe rzeźby wojowników podążających za
boginią Nike. Obecny Plac Zamkowy na Spreeinsel w latach 1951-1994 nazywał
się Marx-Engels-Platz.
W pobliżu, a tak naprawdę na
rogatkach Berlina leży jego satelickie miasto Poczdam, które jest
stolica Brandenburgii. Będąc w Berlinie dłużej warto poświęcić jeden dzień na to miasto, ja nie miałem takiej okazji.
Kościół Mariacki (Marienkirche) wraz z dzwonnicą to gotycka świątynia luterańska
z XIII w. Znajduje się w historycznej części miasta, pomiędzy
Alexanderplatz i rzeką Sprewą przy Karl-Liebknecht-Straße 8 u stóp "Fernsehturm", tj. wysokiej na 365 m wieży telewizyjnej. Swój ostateczny kształt
Kościół otrzymał dwa stulecia później.
Wieża telewizyjna przy Alexanderplatz (link) ma 365 m wysokości. To najwyższa budowla przeszło 3,5 milionowej stolicy Niemiec, w której dominuje raczej niska, kilkupiętrowa zabudowa. Na wysokości 203 metrów znajduje się taras widokowy, a powyżej na 207 metrach kawiarnia. Stąd nieruszając się z miejsca można obejżeć miasto z każdej strony, bowiem umocowana na charakterystycznym pierścieniu obraca się wokół własnej osi. Wejście jest płatne (11 EUR)
Wieża telewizyjna przy Alexanderplatz (link) ma 365 m wysokości. To najwyższa budowla przeszło 3,5 milionowej stolicy Niemiec, w której dominuje raczej niska, kilkupiętrowa zabudowa. Na wysokości 203 metrów znajduje się taras widokowy, a powyżej na 207 metrach kawiarnia. Stąd nieruszając się z miejsca można obejżeć miasto z każdej strony, bowiem umocowana na charakterystycznym pierścieniu obraca się wokół własnej osi. Wejście jest płatne (11 EUR)
Ku’damm (Kurfürstendamm) to główna ulica handlowa zachodniej
części Berlina, która zyskala na znaczeniu dzięki
usytuowanym tu licznym różnorodnym sklepom.
Berlin kusi jeszcze wieloma atrakcjami, ale nie można zapomnieć o skosztowaniu kultowej przekąski Currywurst! Tuż za Bramą Branderburską a Raichstagiem znajduje się mały punkt gastronomiczny, gdzie można skusić się na posiłek. Całkiem dobry.
Reichstag Od roku 1999 siedziba niemieckiego parlamentu (Bundestagu). Została wzniesiona pod koniec XIX w., a przebudowana w latach 60-tych XX wieku. Kolejne prace remontowe przypadają na lata 1991–1999, dobudowano wówczas na dachu nowoczesną kopułę o wysokości 24 m i średnicy 40 m. Metalowy szkielet pokryty jest 3.000 m2 szkła, a cała konstrukcja waży 1200 ton. Aby wejść (bezpłatnie) do środka, na miejscu trzeba udać się do zachodniego wejścia Reichstagu, a po kontroli (jak na lotnisku), można wjechać windą do góry (w dole obradują się obrady Bundestagu).
Aby wejść na takie zwiedzanie należy zarejestrować się na stronce: http://www.bundestag.de/besuche/formular.html (skrót) Podajemy tam ilość osób oraz godziny (3 opcje) w jakich odpowiada nam wizyta. Odwrotnie otrzymujemy e-maila, który kończy proces rejestracji (trzeba podać szczególowe dane: imiona i nazwiaska, daty urodzenia). Po kilku minutach otrzymałem zaproszenie do Reichstagu już na konkretną godzinę.
Wejście do budynku odbywa się bardzo sprawnie grupkami. Po wjeździe na górę otrzymujemy elektroniczne urządzenie z słuchawką (programowane w oczekiwanym języku) którego lektor prowadzi nas przez obiekt informując o wydarzeniach, otaczających budynkach i ich historii, a także o samym Reichstagu. Na czubek kopuły wchodzimy / i schodzimy po łagodnie wznoszącej się platformie na kształt serpentyny.
Stąd również można podziwiać wspaniałą panoramę miasta. Generalnie bardzo polecam tą (darmową) atrakcję. Na mnie zrobila bardzo pozytywne wrażenie.
Köllnischer Park Ten publiczny park położony jest w pobliżu rzeki Sprewy. Obok południowego wejścia (Rungestr. 31) można obejrzeć wybieg dla niedźwiedzi (Bärenzwinger). Miś przedstawiony jest w herbie Berlina. Obecnie mieszkają tu dwa niedźwiedzie brunatne – Schnute i Maxi – będące oficjalnymi maskotkami miasta. Karmienie odbywa się codziennie o 12:30.
KaDeWe (Kaufhaus des Westens) Słynny dom towarowy w dzielnicy Schöneberg zajmuje powierzchnię 60 000 m² , co daje mu pozycję największego domu towarowego w kontynentalnej Europie.
Hallentrödelmarkt Treptow Olbrzymi kryty pchli targ otwarty w
soboty i niedziele w godzinach od 10 do 16. Można tu znaleźć wiele
ciekawostek, więc jeśli interesuje Was zakup różnych dziwnych
drobiazgów, warto tu zajrzeć.
Kurt-Schumacher-Platz Amatorom planespottingu z pewnością
przypadnie do gustu parking na dachu centrum handlowego „Der Clou”
(dojazd: U6 – przystanek Kurt-Schumacher-Platz, otwarte pn – sob.
7:00-21:00). Z tego wyjątkowego miejsca obok lotniska Tegel
doskonale widać samoloty podchodzące do lądowania.
W drodze na dworzec mijam:
W drodze na dworzec mijam:
Zamek Bellevue (niem. Schloss Bellevue), to to kompleks pałacowy w północnej części parku Tiergarten w Berlinie, w centrum miasta. Obecnie pełni on funkcję rezydencji prezydenta Republiki Federalnej Niemiec
Siegessäule – pruska kolumna zwycięstwa znajduje się w parku Tiergarten na Großer Stern.
W zachodniej części miasta znajduje się dworzec autobusowy ZOB (Zentraler omnibusbahnhof am Funkturm) skąd PolskiBus odjeżdza do Polski. Krótka wycieczka dobiegła końca, a niedostyt pozostaje bowiem łatwiej wymienić czego w Berlinie nie ma niż to co jest, bo lista atrakcji jest niebywale długa, a przy tym niezwykle interesująca.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Masz coś do powiedzenia napisz :-)